İlgini çekebilir

Başta da yaz mıştım, çok uzun yazılar tercihim değil. Bu ilkemi bozmuşluğumu telafi ve zamanı kıt olanlar için özet niyetine bir sonuç bölümünün uygun olacağını düşündüm. Sanırım, yazının tümünü okumuş olanlar için de bir gözden geçirme fırsatı olur. *** Biz mikropları, her görüldükleri yerde başları ezilmesi gereken canlılar olarak görüyorduk. Oysa pek azı hastalık yapıyordu. Ancak son dönemde, çoğunun faydalı olduğunu, onlarsız bir Dünya olamayacağını öğrendik. İlkel falan da değillerdi. Tüm canlıların atası oldukları gibi, -her işini kendi görebilen- tek hücreden ibaret oldukları düşünüldüğünde, eksikleri yok fazlalıkları vardı. Sayısız tür yok olup giderken yaklaşık 4 milyar yıldır varlıklarını sürdürmeleri ve insan türünü geride bırakacak şekilde her yerdeki varlıkları başarılarının açık kanıtıdır. İnsanlar olarak, onlardan bazısıyla birlikte evrim geçirdik. Onlar bize, biz onlara uyum sağladık; iş birliği yaptık. Bağırsaklarımızda yaşayanların sayısı, tüm vücut ...

Probiyotik desteği almalı mı? Benim konuyu araştırıp, bu yazının ortaya çıkmasına vesile olan asıl şey; hem kendimin, hem de çevremdeki dostlarımın, “daha sağlıklı olabilmek için probiyotik destek almalı mıyız?” sorusuna aradığım cevaptı. Referansımın güncel (Ağustos 2019) kanıtlanmış bilimsel çalışmalar olduğunu vurgulayarak, düşüncelerimi paylaşacağım. Probiyotiklerin tıpta -belirli hastalıkların önlenmesi ve tedavisi için- kullanımına ilişkin görüşlerimi tekrarlamayacağım. Çeşitli ishaller başta olmak üzere, tesirli olduğu kanıtlanmış hastalıklarda probiyotiklerin kullanılması ve hatta dışkı nakli yapılması büyük bir imkândır. Doktorların önerisiyle, bu imkânı kullanmada tereddüt etmeye gerek yoktur. Ama potansiyel faydalarına rağmen, -bazı özel haller dışında- sağlığı genel olarak iyileştirmek amacıyla, -şimdilik- yüksek ücretler ödeyerek -ilaç şeklinde- probiyotik kullanmaya sempatik bakmıyorum. Bunun da bazı nedenleri var: ·      ...

Hangi faydaları, hangi mikrop veya mikrop grubu sağlayabilir? Şimdiye kadar, genellikle -ayırt etmeksizin- “mikroplar” şeklinde genel ifadeler kullandım. Oysa yalnızca bakterilerin ikibin civarında türü (“species”) ve her bir türün de en az birkaç tane alt türü (“strain”) vardır. Şayet biz sağlığımız için bağırsak mikroplarından faydalanmayı ve zararlarından sakınmayı düşünüyorsak, hangilerinin yararlı, hangilerinin zararlı olduğunu; daha da önemlisi, hangilerinin ne fayda sağladığını bilmek zorundayız. En başından, -şimdilik- bu konudaki bilgilerimizin çok sınırlı olduğunu söylemeliyim. Yakın zamanlara kadar mikroplar kültür ortamlarında üretmeye çalışılıyor ama çoğu için bu başarılamıyordu. Neyse ki, genetikteki baş döndürücü ilerlemeler, genetik olarak tanımlanıp, daha doğru ayırt edilmelerini sağladı. Şimdilerde yoğun bir biçimde, farklı coğrafyalarda, farklı yaş ve cinsten, sağlıklı ve değişik sağlık sorunlarına sahip bireylerde taramalar yapılıyor. Veriler henüz, iddial...

Şimdiye kadar, ağırlıklı olarak, bağırsak mikroplarının vücuda ne kadar faydalı olabildiklerinden söz ettik. Ancak, tersi de mümkün, zarar da verebilirler… Bu biraz da bize bağlı: Arka bahçemiz kalın bağırsakta hangilerini büyütüp beslediğimiz, fayda yahut zararın ağır basmasını sağlayabilir. Fazlaca şekerli yiyecek ve içecek tükettiğimizde, diş minesine verdiği zararla çürük riskini artıran bazı mikropları (özellikle “Streptococcus mutans”) teşvikimiz, tipik bir -kötü besleme- örneğidir. ·          Sağlıklı mikrop geçmişine sahip atalar ve coğrafyaya mensup, vajinal yolla doğmuş, yeterince emzirilmiş, -makul şekilde- kirlenmiş, liften zengin bitki ağırlıklı beslenmiş biri; mikropları zarar görmediği sürece, florasının ödülünü daha iyi bir sağlıkla fazlasıyla alır. ·          Buna karşılık sezaryenle doğmuş, mamayla beslenmiş, hijyen takıntısıyla büyütülmüş, liften fakir gıdaları yeğlemiş ve/veya ...

Bağırsak mikropları güçlü sınır muhafızlarıdır Çok yakın zamanlara kadar bağırsaklarımızdaki mikropların bize, bizim de onlara çok fazla karışmadan yaşayıp gittiğimiz düşünülüyordu. Artık bunun doğru olmadığını ve karşılıklı etkileştiğimizi biliyoruz. *** Artıklarımızla beslediğimiz bağırsak mikroplarımız, her şeyden önce, bağırsaklarımızı düşman (patojen) mikroplara karşı koruyan, askerlerimiz gibidir. Bir önceki bölümde anlattığım, koruma tedbirlerine rağmen, kalın bağırsağa ulaşabilen böylesi mikroplar, karşılarında bağırsak florasını bulur. Sümüksü tabakada, hatta bağırsak boşluğunda her bir yerleşim alanının -tapulanmışçasına- sahibi vardır. Bu sahipler, -besinlerine ortak olacak, yerlerine göz koyan- istilacılara karşı -ölümüne- savaşır. Bakteriyofaj denen sayıları katrilyonları bulan -müttefik- virüsler, yerleşik bağırsak bakterileri gibi sümüksü tabakanın (mukusun) sulu kısmında, onlarla yan yana yaşar ve bölgenin muhafızlığını üstlenirler. İstilacı bakterinin ...